The Box of Poetry

Τα παιδιά πρέπει να έρχονται σε επαφή με την ποίηση από πολύ νωρίς, προτού ακόμα μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν. Μπορούν να αρχίσουν τη γνωριμία τους με την ποίηση ακούγοντας αρχικά, όπως προαναφέραμε, τα εξαιρετικά νανουρίσματα και ταχταρίσματα από τη μαμά ή τη γιαγιά τους. Στο Νηπιαγωγείο επίσης η ποίηση θεωρείται ένα από τα μέσα για την αι σθητική και γλωσσική καλλιέργεια των παιδιών. Με την ποίηση το παιδί θα απελευθερώσει τη φαντασία του, θα συνδεθεί με το άμεσο περιβάλλον, θα πλουτίσει τον εσωτερικό του κόσμο, θα βοηθηθεί στη γλωσσική του ανάπτυξη και τη δημιουργική του έκφραση και μέσα «από τα παιχνιδίσματα της γλώσ σας, από σπιθίσματα πνεύματος και τη φαντασμαγορία των ποιητικών εικό νων» (Χορτιάτη, 1998) θα αισθανθεί την ποιητική απόλαυση. Όλα σχεδόν τα παιδιά έχουν μια έμφυτη αγάπη για την ποίηση, ακόμα κι αν δεν καταλαβαίνουν το νόημά της. Ελκύονται όμως και χαίρονται με το ρυθμό, τις ρίμες και τη μουσικότητα των στίχων. Αν και επικρατεί η πεποί θηση ότι ο αυστηρά δομημένος στίχος αρέσει περισσότερο στα μικρά παιδιά (Ροδανάκη, 1988), και μοντέρνες μορφές ποίησης μπορούν να δοκιμαστούν και να εξοικειώσουν τα παιδιά με τις σύγχρονες φόρμες. Τα ποιήματα που επιλέγουμε για το Νηπιαγωγείο πρέπει να είναι απλά, σύντομα, κατανοητά και ρυθμικά για να ικανοποιούν την ανάγκη του παιδιού για κίνηση και δράση. Ποιήματα από το λαϊκό μας πολιτισμό και την παραδοσιακή μας ποί ηση περιέχουν αυτά τα στοιχεία και συγκινούν το παιδί. Το παιδί, επειδή αναπτυξιακά βρίσκεται στο στάδιο που κυριαρχεί ο εγωκεντρισμός της σκέ ψης, ο ανιμισμός, ο ανθρωπομορφισμός γοητεύεται επίσης από ποιήματα με πρωταγωνιστές ζώα. Τέλος, του αρέσουν ποιήματα που αναφέρονται σε προ σωπικά του βιώματα, ενώ διασκεδάζει με χιουμοριστικά ποιήματα, όπως τα λίμερικς ή τα παιχνιδόλεξα, που προσφέρουν σύγχρονες ευκαιρίες για αξιο ποίηση της γλώσσας και διέγερση της φαντασίας, όπως προτείνει και ο μεγά λος παιδαγωγός Τζιάνι Ροντάρι. Ο πιο κατάλληλος τρόπος για να φέρουμε τα παιδιά σε επαφή με την ποί ηση είναι η απαγγελία, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και η ανάγνωση ενός ποιήματος. Η απαγγελία όμως διαθέτει το στοιχείο της αμεσότητας και δη μιουργεί μια ζεστή ατμόσφαιρα. Η απομνημόνευση δεν πρέπει σε καμία πε ρίπτωση να επιβάλλεται. Η συχνή απαγγελία ή ανάγνωση ενός ποιήματος συνεπικουρούμενη με την ευκολία απομνημόνευσης που διαθέτει το μικρό παιδί θα συντελέσει φυσικά και αβίαστα στη συγκράτηση λέξεων, φράσεων, νοημάτων ή εικόνων, ενώ θα κεντρίσει και τη συμμετοχικότητα του παιδιού με τη συναπαγγελία κάποια στιγμή από όλη την ομάδα. Με αυτό τον τρόπο ασκείται η μνήμη, εμπλουτίζεται η γλώσσα, ενώ συγχρόνως αφυπνίζεται και η ψυχή του.Είναι φανερό λοιπόν ότι η ποίηση μπορεί να βοηθήσει σημαντικά με τη συγκινησιακή της γλώσσα και το έργο της εκπαίδευσης. Η προσπάθεια για ποιητική δημιουργία μέσα στην τάξη οδηγεί στη βαθιά κατανόηση της δη μιουργίας μέσα από το βίωμα και την προσωπική εμπειρία. Το παιδί ερχό μενο σε επαφή με τον κόσμο της ποίησης εκτός από απλός δέκτης μπορεί να γίνει και συνδημιουργός, γιατί ωθείται από τον ποιητή «να μετασχηματίζει μόνο του τις λέξεις που του προσφέρει σε εικόνες γεμάτες χρώμα, τρυφερό τητα, έμψυχα και άψυχα, να στήσει δηλαδή ένα κόσμο ολόκληρο με το δικό του τρόπο, θέτοντας σε λειτουργία όλες τις νοητικές, ψυχικές και αισθητικές του ικανότητες» (Τίγκα, 1988). Νικολέττα Γκλιάου – Χριστοδούλου, “Η ποίηση στο νηπιαγωγείο”